کد مطلب:48030 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا از نظر قرآن، تنها ايمان آوردن به پروردگار، براي رستگار شدن كافي است؟

ايمان، عبارت است از اظهار خضوع و قبول شريعت و آنچه نبياكرمآورده و آن اعتقاد و تصديق قلبي است. كسي كه بر اين صفت باشد، مؤمن و مسلمان است و انجام واجبات را بر خود واجب ميداند و در آن شك نميكند.( لسانالعرب، ابنمنظور، ج 1، ص 224، انتشارات داراحيأ التراث العربي. )

طبق روايات، ايمان داراي سه ركن است كه عبارتند از: معرفت به قلب، گفتار به زبان و عمل به اركان.( ميزانالحكمة، محمد ريشهري، ج 1 ص 301، نشر مكتب الاعلام الاسلامي. )

در آيات متعددي از قرآن، به اين امور اشاره شده كه در ذيل به چند آيه اشاره ميكنيم:

و جحدوا بها و استيقنتها أنفسهم ظلماً و علوّا;( نمل، 14. ) با آنكه دلهايشان بدان يقين داشت، از روي ظلم و تكبر آن را انكار كردند. و فلما جأهم ما عرفوا كفروا به;( بقره، 189. ) ولي همين كه آنچه ]اوصافش[ را ميشناختند بر ايشان آمد، انكارش كردند. اين دو آيه ميفهماند كه اين اشخاص، معرفت و تصديق به قلب داشتند، ولي چون زباني به آن اقرار نكردند، كفرشان ثابت است.

آية قالت الأَعرابُ ءَامنّا قل لمتؤمنوا و لكن قولوا أَسلمنا و لمايدخل الإِيمَن في قلوبكم; ]برخي از[ باديهنشينان گفتند: ايمان آورديم بگو: ايمان نياورديد، ليكن بگوييد: اسلام آورديم.( حجرات، 14. ) و هنوز در دلهاي شما ايمان داخل نشده است، تصريح دارد كه، گرچه باديهنشينان به اسلام اقرار نمودند، ولي چون معرفت و تصديق قلبي پيدا نكرده بودند، به آنها مؤمن گفته نخواهد شد.

در قرآن آياتي وجود دارد كه ايمان همراه با عمل را مثمر ثمر ميداند، از جمله: إلاّ الذين ءَامنوا و عملوا الصـَلحـَت، و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر( عصر، 3. ) و وَالذين ءَامنواو عملوالصّلحَت أُولئك اصحاب الجنة;( بقره، 82. ) بنابراين، طبق قرآن، ايمان فقط اظهار عشق و علاقه به خدا و سراي ديگر و پيامبر9 نيست; بلكه بايد برنامههاي عملي نيز با آن هماهنگ باشد.( (ر.ك: كشفالمراد، علامه حلّي، باب ايمان و كفر. )

رستگاري معناي وسيعي دارد كه هم پيروزيهاي مادي را شامل ميشود و هم معنوي را در مورد مؤمنان هر دو بعد منظور است. پيروزي و رستگاري دنيوي در آن است كه انسان آزاد و سربلند، عزيز و بي نياز زندگي كند و اين امور جز در ساية ايمان امكانپذير نيست و رستگاري آخرت در اين است كه در جوار رحمت پروردگار، در ميان نعمتهاي جاويدان در كنار دوستان شايسته و پاك و در كمال عزت و سربلندي به سر برد.( براي آگاهي بيشتر و تفسير آيات ياد شده ر.ك: تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 12، ص 193 ـ 205، دارالكتب الاسلامية. ) در آيات متعددي به راههاي فلاح و رستگاري اشاره شده كه از جمله آن، در آيات 1 الي 11 مؤمنون چنين بيان شده است: قد افلح المؤمنون...; مؤمنان رستگار شدند، آنها كه در نمازشان خشوع دارند و آنها كه از لغو و بيهودگي رويگردانند و آنها كه زكات را انجام ميدهند و آنها كه دامان خود را از آلودگي به بيعفتي حفظ ميكنند; تنها آميزش جنسي با همسران و كنيزانشان دارند كه در بهرهگيري از آنان ملامت نميشوند و هر كس غير اين طريق را طلب كند، تجاوزگر است، و آنها كه امانتها و عهد خود را مراعات ميكنند و آنها كه از نمازها مواظبت مينمايند; آري آنها وارثانند كه بهشت برين را ارث ميبرند و جاودانه در آن خواهند ماند. و در آيه 77 سوره حج ميفرمايد: اي كساني كه ايمان آوردهايد! ركوع كنيد و سجود به جا آوريد، و پروردگارتان را عبادت كنيد و كار نيك انجام دهيد، شايد رستگار شويد. و در آية 189 سوره بقره ميفرمايد: ... و تقوا پيشه كنيد، تا رستگار شويد. و در آيه 10 سوره جمعه ميفرمايد: و هنگامي كه نماز ]جمعه[ پايان گرفت ]شما آزاديد[ در زمين پراكنده شويد و از فضل خدا بطلبيد و خدا را بسيار ياد كنيد، شايد رستگار شويد. و نيز بنگريد: آيات 9 سوره شمس و 14 سوره اعلي و...

بنابراين ايمان تنها براي رستگاري كافي نيست، بلكه بايد عمل به دستورات الهي همراه باشد تا انسان خوشبخت و رستگار شود.